8 Mart 2016 Salı

ÇÖTOĞLU AĞA

ÇÖTOĞLU AĞA :
              Asıl adı Musa Çötoğlu dur.Büyük selçuklu Devleti zamanında Orta Asyadan Anadolu ya göç eden 16 yüzyıl sonlarına kadar Maraş ve çevresinde ikamet eden çöteler taifesinden Mustafa Ağanın 4 üncü kuşaktan torunu dur.Babası Mustafa Ağa dedesi Çatoğullarından Osman Ağa dır. 1862 Yılında doğmuş 1955 yılında vefat etmiştir.Büyük ilim adamlarına sonsuz sevgi ve saygı içerisinde olmuş ömrünü din adamlarına hizmet ile geçirmiştir.
             Musa Ağa yapmış olduğu iyiliksever ve yardımlarla çevresinde Çötoğlu Ağa namı ile anılmış halk tarafından itibar ,saygı ve sevgi ile karşılanmıştır.Çötoğlu Ağanın büyük saygı ve sevgi beslediği alimlerin başında memleketin büyük alimlerinden Molla Resul Efendi gelmektedir.Molla Resul efendiye büyük bir saygı ve sevgi besleyen Çötoğlu ağa açmış olduğu medresede ilim ve irfan yayan bu muhterem efe ye talebeleri okutma senden yedirmek  içirmek benden diyerek katkılar sağlamış bu muhtrem zatın hayır ve dualarını almışır.Çötoğlu Ağa zamanında çat ve çevresinde bir çok alim yetişmiş memlekete hayırlara vesile kılınmıştır.Zamanın Türkiye Sinde Medreseler kapatılırken Çötoğlu Ağa Medreselere büyük önem vermiş din adamlarına ve talebelere yapılan baskı ve zulümlere karşı gelmiştir.Bir çok kez Medrese basılmış o herseferinde önceden almış olduğu istihbaratlar sayesinde medrese nin kapatılmasını engellemiştir.Çötoğlu Ağanın en büyük özelliklerinden biri ilim irfan sahibi mübarek alimlerle muhabbeti kadar yoksul
 kimsesiz fakir insanlarlada muhabbeti nin olmasıdır. devletine devlet adamınada saygıyı hürmeti sevgiyi ve sefkati esirgememiştir.Ağalık almakla olmaz vermekle iledir deyip neyi var neyi yok alimle,yoksulla devletle paylaşmış bu yüzden de hali hatırı sayılır bir nam almıştır.
                 Yaşamış olduğu devir de Erzurum valisi ve Erzurum Kolordu komutanı ile sıkı dostluklar kurmuş Erzurum valisi
 ne söylemiş olduğu '' tuzlimda kokmiyasan '' latifesi ile uzun yıllar anılmıştır. kimseden çekinmeyişi harbi dobra oluşu lafını kimseden esirgemiyişi halka arasında takdir le karşılanmışve yiğitlik manasında halk tarından üretieln Çötoğlumusan böyle gezisen deyiminin doğmasına ne sebep olmuştur .Bu deyim Çat çevresinde hala kullanılmaktadır. Çötoğlu Ağa büyük bir mezraa ve arazi satarak Ağaköyü Camiisini yaptırmış ve Medrese Kurmuş camiiye araziler vakfetmiştir.
                  Çöte Beyleri tarafından kurulmuş olan Çadeli Beldesinin Taşınıp Kaşıkçı Köyünün kurulması neticesinde buradan geçen bir tabur
 askerin Çötoğlu Ağa tarafından ağırlanması günlerce yedirilip içirilip giydirilmesi sonucu Köyün adı AĞAKÖYÜ olarak değiştirlmesine neden olmuştur.
 Çötoğlu Ağa zamanında köy ve çevresinde köprüler ve yollar yapılarak imar faaliyetleride sergilenmiştir.Çötoğlu Ağa yanında çalışan halka karşı asla zulümkar olmamış tam aksine onlara çok şefkatli davranmış yanında çalışanla kendi ailesinden ve çocuklarından ayrı tutmamıştır.sadece kendi köyünde değil çevre köylerde de yoksullara ve fakirlere yardımlarda bulunmuş onlarında hayır ve dualarını almıştır.Bu vesile ile dir ki onun bıraktığı Çötoğlu soyadı merhamet ile özdeşleşmiş halk tarafından itibar ve saygı ile karşılanır olmuştur.
              Uzun yıllar sağlıklı ve huzurlu bir ömür yaşayan Çötoğlu Ağa yaklaşık 97 yıl yaşamış ve ardında 3 kız 4 erkek evlat bırakarak
 vefat etmiştir.Mezarı Ağköyü Haslar Mezarlığındadır.

Continue Reading...

AĞAKÖYÜ :

AĞAKÖYÜ :

Köyün bilinen ilk ismi Çadeli ( Çöteli ) Beldesidir.Yaklaşık 200 yıl önce Körcadoğlu Mustafa Ağa tarafından Bugun ki Aşağı Çat Köyü ile Budaklar (Eski adı Çötoğlu Komu )Köyü nün arasında kurulmuştur.Uzun yıllar burada kalınmış sonrasında Kaşıkçı adı ile anılan Eski Köy diye bilinen yere taşınmıştır. .Büyük Varto Depremi ile yıkımlar yaşıyan köy zamanın muhtarı Haci Neşet Çötoğlu nun büyük gayretleri sonucu bugun ki yerinde yeniden kurulmuştur.,Çötoğlu komu Budaklar a satılarak alınan bu parayla Köye camii ve medrese yaptırılmış ayrıca köy camiisine arazi ve çayırlar vakfedilmiştir.93 Harbi diye bilinen 1877-1878 Osmanlı Rus savaşı sırasında Yemen Cephesinde ki osmanlı birliklerinin Kafkas cephesine sevki esnasında Konaklama yerlerinden biri olan köye gelmeleri ve Çötoğlu Ağanın büyük baş  hayvan keserek onları karşılamaları misafir edip ağırlamaları neticesinde Birlik komutanının teklifi ve ısrarları sonucu hükümet tarafından Ağanın adı köye verilerek Ağa Köyü olarak adlandırılmıştır.Köy 29 nisan 2007 de referendumla Mahalle yapılmıştır.Köyün başlıca geçim kaynağı hayvancılık ve tarım olsada özellikle son yıllarda inşaatçılık sektörü çok gelişmiş Çat çevresi ve Erzurum ili köyümüz inşaat ustaları ile büyük ivmeler kazanmıştır.Köy geniş ve sulak arazilere sahiptir.Çat ilçesinin ve Kızılca mahallesinin içme suyu köyümüz yaylalarından karşılanmaktadır.İklimi tipik karasal iklim

Özelliklerini taşıyan köyümüzde kışları uzun ve sert geçmektedir.Nüfusu 2000 yılı sayımlarına göre 900 dür.ilçenin en çok göç veren köyleri arasında yeralan köyümüzde  içme suyu şebekesi kanalizasyon ve bir ilköğretim okulu bulunmaktadır.Dili saf Türkçe şivesi Azeri lehçesine yakındır.

Erzurum merkezi kültürel özelliklerinin tümüyle etkisi ve benzeri söz konusu dur.bu benzerlik yemeklerde ve giyim kuşamda daha belirgindir.Deniz seviyesinden 3000 metre yükseklikte bulunan Çatal dağı Şakşak sıradağlarının bir uzantısıdır.Hoşgeldin deresi  ve Sarp çayı önemli iki

Akarsuyudur.Yayla suları alabalığı ile meşhur dur.Orta Asya ve Türk kültürünün ayrılmaz bir parçası olan cirit köyümüzde de önem verilen ve yapılan bir spor dalıdır..
Continue Reading...

TARİHTE ÇÖTELER

Çötelerin tarihi geçmişi ; Günümüzde Türkiye,Azerbaycan,Irak,Suriye,Türkmenistan ve Balkanlarda yaşayan Türklerin ataları olan Oğuzların (Türkmenler'in)  Bozok Döger ler koluna dayanmaktadır.Oğuzlar 24 boydan meydana gelmişti.Bunlardan 12 si Bozok 12 si Üçok koluna bağlıydı.Tarihçilere göre Oğuzlar 24 Türk boyunun oluşturduğu siyasi ve idari bir birliktir.Bozoklar ve Üçoklar diye iki büyük ana kola ayrılır.Oğuz Han ın altı oğlu her oğlunun da dörder oğlu vardır.Bozoklar sağ koldur.Dögerler Bozoklar soyundan gelmişlerdir.Töker-Düger-Tüger-Düğzer-Dökör-Döver diye de adlandırılmıştır.Manası kovan sürüp çıkaran güç,bulmak için bir yere giden manası da taşımaktadır.            Anadolunun fethiyle başlayan büyük Türk göçü Orta Asya da konar göçer yaşayan Türk aşiretlerini etkilediği gibi Çöteler Aşiretini de etkilemiş Bozok Döger Koluna mensup Çöteler Aşireti 38 hane 593 fert ile bu büyük göçe ayak uydurarak OrtaAsya dan göç edip Anadoluya yerleşmiştir.İç Anadolu da Yozgat çevresini kendilerine yurt edinen Çöteler in mutlu yaşamları 1243 yılına kadar süregelmiş ancak  Kösedağ savaşı ile birlikte Çöteler in kaderi  değişmiş tir.Savaş sonucu buradan göçeden Çöteler  Sivas-Kayseri-Maraş yörelerine yerleşerek Dulkadirli Türkmenleri himayesinde uzun yıllar bu bölgelerde yaşamışlardır..16 Yüzyılda Osmanlının siyasi yapısı gereği Anadolunun değişik yörelerine dağılmışlar,farklı soyadları ile yurdun bir çok yerinde hayatlarını idame ettirmişlerdir. ÇÖTE: Biçilen ekinlerin aynı tarafa yatmasını sağlayan ucu bükük değnek.Mısır tanelerini sıyırmak için kullanılan araç. ÇÖTELER ADININ TARİHÇESİ: Bozok Döger lere mensup Çöteler  Orta Asya da tarımla uğraşmışlar adlarınıda,tarımda biçilen ekinlerin aynı tarafa yatmasını sağlayan ucu bükük değnek olan Çöte den almışlardır
Continue Reading...

Followers

Text Widget

Follow The Author