ERZURUM-ÇAT / AĞAKÖYÜ

AĞAKÖYÜ :

Köyün bilinen ilk ismi Çadeli ( Çöteli ) Beldesidir.Yaklaşık 200 yıl önce Körcadoğlu Mustafa Ağa tarafından Bugun ki Aşağı Çat Köyü ile Budaklar (Eski adı Çötoğlu Komu )Köyü nün arasında kurulmuştur.Uzun yıllar burada kalınmış sonrasında Kaşıkçı adı ile anılan Eski Köy diye bilinen yere taşınmıştır. .Büyük Varto Depremi ile yıkımlar yaşıyan köy zamanın muhtarı Haci Neşet Çötoğlu nun büyük gayretleri sonucu bugun ki yerinde yeniden kurulmuştur.,Çötoğlu komu Budaklar a satılarak alınan bu parayla Köye camii ve medrese yaptırılmış ayrıca köy camiisine arazi ve çayırlar vakfedilmiştir.93 Harbi diye bilinen 1877-1878 Osmanlı Rus savaşı sırasında Yemen Cephesinde ki osmanlı birliklerinin Kafkas cephesine sevki esnasında Konaklama yerlerinden biri olan köye gelmeleri ve Çötoğlu Ağanın büyük baş  hayvan keserek onları karşılamaları misafir edip ağırlamaları neticesinde Birlik komutanının teklifi ve ısrarları sonucu hükümet tarafından Ağanın adı köye verilerek Ağa Köyü olarak adlandırılmıştır.Köy 29 nisan 2007 de referendumla Mahalle yapılmıştır.Köyün başlıca geçim kaynağı hayvancılık ve tarım olsada özellikle son yıllarda inşaatçılık sektörü çok gelişmiş Çat çevresi ve Erzurum ili köyümüz inşaat ustaları ile büyük ivmeler kazanmıştır.Köy geniş ve sulak arazilere sahiptir.Çat ilçesinin ve Kızılca mahallesinin içme suyu köyümüz yaylalarından karşılanmaktadır.İklimi tipik karasal iklim

Özelliklerini taşıyan köyümüzde kışları uzun ve sert geçmektedir.Nüfusu 2000 yılı sayımlarına göre 900 dür.ilçenin en çok göç veren köyleri arasında yeralan köyümüzde  içme suyu şebekesi kanalizasyon ve bir ilköğretim okulu bulunmaktadır.Dili saf Türkçe şivesi Azeri lehçesine yakındır.

Erzurum merkezi kültürel özelliklerinin tümüyle etkisi ve benzeri söz konusu dur.bu benzerlik yemeklerde ve giyim kuşamda daha belirgindir.Deniz seviyesinden 3000 metre yükseklikte bulunan Çatal dağı Şakşak sıradağlarının bir uzantısıdır.Hoşgeldin deresi  ve Sarp çayı önemli iki

Akarsuyudur.Yayla suları alabalığı ile meşhur dur.Orta Asya ve Türk kültürünün ayrılmaz bir parçası olan cirit köyümüzde de önem verilen ve yapılan bir spor dalıdır..